Pascal's wager
แบลส ปาสกาล (Blaise Pascal, ค.ศ. 1623 – 1662) เกิดที่เมือง Chermont มลฑล Auverge ประเทศฝรั่งเศส เมื่อวันที่ 16 มิถุนายน ค.ศ. 1623 บิดาเป็นนักคณิตศาสตร์ และผู้พิพากษา ปาสกาลได้แสดงความเป็นอัจฉริยะทางคณิตศาสตร์ตั้งแต่เด็ก เมื่ออายุ 12 ปี ท่านได้พัฒนาเรขาคณิตเบื้องต้นด้วยตนเอง เมื่ออายุ 14 ปี ท่านเข้าร่วมประชุมกับนักคณิตศาสตร์แห่งฝรั่งเศส ซึ่งต่อมาในปี 1666 นักคณิตศาสตร์กลุ่มนี้ได้ร่วมกันสถาปนา French Academic ขึ้น เมื่ออายุ 16 ปี ท่านได้พัฒนาทฤษฎีบทที่สำคัญในวิชาเรขาคณิตโปรเจกทีฟ และเมื่ออายุได้ 19 ปี ท่านได้พัฒนาเครื่องคิดเลข
เมื่ออายุ 30 ปี ท่านประสพอุบัติเหตุที่ Neuilly ทำให้ท่านได้เปลี่ยนความสนใจจากคณิตศาสตร์ไปเป็นศาสนาและปรัชญา ไม่เช่นนั้นท่านคงจะเป็นนักคณิตศาสตร์ที่รุ่งโรจน์ที่สุดคนหนึ่งของโลก
ปาสกาลเป็นนักคิด นักปรัชญา งานวรรณกรรมของท่านมีชื่อเสียงมากในช่วงเวลานั้นคือ แล็ทร์พรอแว็งซียาล (Lettres provinciales) และป็องเซ (Pensées) แต่ที่ฝรั่งรู้จักดีน่าจะเป็นหนังสือชื่อ Pense'es (ความคิดคำนึง) ซึ่งเป็นงานชิ้นสุดท้ายของปราชญ์ผู้นี้ ที่ถือกันว่าคลาสสิกที่สุดในบรรดาวรรณกรรมของฝรั่งเศส ด้วยภาษาที่สละสลวยและความคิดที่ลึกซึ้ง ตัวอย่างคำพูดบางอย่างในหนังสือนี้ -
"มนุษย์ยิ่งใหญ่ตรงที่รู้ว่าตัวเขาน่าสมเพชเพียงใด" (The grandeur of man is great in that he knows himself to be miserable) ชวนให้สำรวจตรวจตราตัวเองว่า วันนี้ผ่านไปอย่างไร ได้ทำอะไรดีอะไรเลวบ้าง
"หัวใจมีเหตุผลที่เหตุผลไม่รู้จัก" (The reason has its reasons, of which reason knows nothing - Le coeur a ses raisons, que la raison ne connait point)
ปัสกาลเชื่อในศาสนา และบอกว่า พระเจ้าในศาสนาไม่ใช่พระเจ้าของนักปรัชญา แต่เป็น "พระเจ้าของอาบราฮัม อิสฮัก และยาก็อบ" ผู้อยู่ในใจของมนุษย์ อยู่เคียงข้างมนุษย์ทุกเวลานาที
เราไม่จำเป็นต้องรอให้ถึงอนาคตเพื่อบรรลุเป้าหมายของเราคือ พระเจ้าและสวรรค์ วันนี้เราก็ "ถึง" ได้เพราะ "ขอบฟ้ามิได้อยู่ที่สุดสายตา แต่อยู่ทุกย่างก้าวที่เราเดิน
ตรรกะของปาสกาล (Pascal's wager)
ปาสกาล ไม่เหมือนกับนักวิทยาศาสตร์ทั่วไปในสมัยนี้ เพราะเขาใช้พรสวรรค์ทางด้านตรรกะในการหาเหตุผลมาสนับสนุนความเชื่อในพระเป็นเจ้า และความเชื่อเรื่องสวรรค์และนรก เขาได้คิดหลักตรรกะขึ้นมาอย่างหนึ่งซึ่งเป็นที่รู้จักกันในชื่อ “Pascal’s wager” (คำท้าของปาสกาล) ซึ่งกล่าวไว้ดังนี้
ข้อแรก - ถ้าชายคนหนึ่งมีความเชื่อในพระเป็นเจ้า เมื่อเขาตายไป แล้วค้นพบว่าไม่มีพระเป็นเจ้า เขาก็ไม่เสียประโยชน์อะไรในเวลาที่มีชีวิตอยู่หรือตายไปแล้ว แต่ถ้าพระเป็นเจ้ามีอยู่จริง และชายคนนั้นเชื่อในพระเป็นเจ้า เขาก็จะได้รับรางวัลในเวลาที่เขาตายไปแล้ว (คือการได้อยู่ในสวรรค์ชั่วนิรันดร)
ข้อต่อมาคือ ถ้าชายคนหนึ่งไม่เชื่อในพระเป็นเจ้า เมื่อเขาตายไปและพบว่าไม่มีพระเป็นเจ้า เขาก็จะไม่ได้ประโยชน์อะไรในเวลาที่มีชีวิตอยู่และในเวลาที่ตายไปแล้ว แต่ถ้าชายคนนี้ไม่เชื่อในพระเป็นเจ้า ในเวลาที่มีชีวิตอยู่เท่ากับเขาดูหมิ่นพระเป็นเจ้า เมื่อตายไปและพบว่ามีพระเป็นเจ้าจริง และได้พบกับพระองค์ เขาก็จะสูญเสียทุกสิ่งทุกอย่าง (ต้องสูญเสียพระเป็นเจ้าและไปอยู่ในนรกชั่วนิรันดร)
โดยสรุป การเชื่อในพระเป็นเจ้าและความกลัวนรกนั้นไม่ได้ทำร้ายหรือทำความเสียหายให้กับผู้ที่มีความเชื่อ แต่จะทำให้เขายำเกรงพระเป็นเจ้าและทำความดีเพื่อพระองค์ในเวลาที่มีชีวิตอยู่ และเมื่อตายไปก็จะได้รับรางวัลในสวรรค์ แต่ผู้ที่ไม่เชื่อต่างหากที่จะได้รับอันตรายและมีความเสี่ยงอย่างมาก นั่นคือเสี่ยงที่จะต้องอยู่ในนรกชั่วนิรันดร ดังนั้นจึงเป็นการฉลาดกว่าที่จะเชื่อในพระเป็นเจ้าและกลัวนรกในเวลาที่มีชีวิตอยู่นี้
คำอธิษฐานของปาสกาล
ในช่วงที่กำลังป่วย ปาส คาล ก็ได้เขียนหนังสือเล่มหนึ่ง เป็นเรื่องที่เกี่ยวกับการทูลขอพระเจ้า และได้ใช้การเจ็บป่วยของเขาให้เป็นประโยชน์ และเขาเขียนคำอธิษฐานไว้ดังนี้
“พระเจ้าข้า ลูกจะไม่ทูลขอสุขภาพที่สมบูรณ์ แข็งแรง หรือการเจ็บป่วย อ่อนแอ ไม่ทูลขอการมีชีวิตอยู่ หรือการตาย แต่ขอพระองค์ทรงจัดการกับชีวิตลูก ไม่ว่าจะด้วยสุขภาพที่แข็งแรง หรืออ่อนแอ จะอยู่หรือจะตาย ขอให้ทุกสิ่งในชีวิตลูก เป็นที่รับใช้ และเป็นที่ถวายเกียรติแด่พระองค์ทั้งสิ้น
พระเจ้าข้า พระองค์เท่านั้น ที่ทรงทราบว่าสิ่งใดดีที่สุด สำหรับลูก เพราะพระองค์ทรงเป็นพระเจ้า ผู้ยิ่งใหญ่สูงสุด ทรงครอบครองอยู่เหนือทุกสิ่งสารพัด ขอพระองค์ทรงควบคุมทุกๆ พื้นที่ในชีวิตของลูก ให้เป็นไปตามน้ำพระทัยพระองค์ บรรดาสิ่งสารพัดในโลกนี้ ไม่ว่าพระองค์จะทรงให้ หรือทรงเอาคืน ก็ขอให้น้ำพระทัยพระองค์ได้สำเร็จในชีวิตลูก พระเจ้าข้า สิ่งเดียวเท่านั้น ที่ลูกรู้ คือ การได้ติดตามพระองค์ จะทำให้เกิดผลดีแก่ตัวลูก และการต่อต้านพระองค์ ก็จะเกิดผลในทางตรงข้าม
นอกเหนือจากนี้แล้ว ลูกไม่รู้อะไรเลย ลูกไม่อาจรู้ได้ว่าสิ่งใดดี หรือไม่ดีสำหรับลูก ไม่รู้แม้กระทั่งว่าแข็งแรงหรือความเจ็บป่วย ความมั่งมีหรือยากจนจะดีสำหรับชีวิตลูก เพราะสิ่งทั้งปวงเหล่านี้ คือพระปัญญาอันลึกล้ำของพระองค์ ที่สูงส่งเกินกว่าความคิดมนุษย์ หรือแม้ทูตสวรรค์จะเข้าใจได้”
แหล่งข้อมูล
Pascal’s Triangle and Its Patterns. (All You Ever Wanted to Know About Pascal’s Triangle and more. (Access on July 2012). Available: http://ptri1.tripod.com/
http://www.phongphit.com/older/content/view/246/54/
http://www.holyofholies.net/sermons10/03_mar_28.html
http://www.palangjaimx.com/Pascal.html
