นักบุญอันดรูว์ หยุง หลาก (ดุงลัก) และนักบุญมรณสักขีชาวเวียตนาม 116 ท่าน ได้สละชีวิตเพื่อพระศาสนาจักรที่เวียตนามในศตวรรษที่ 17 และ 19 และได้รับการสถาปนาเป็นนักบุญเมื่อวันที่ 19 มิถุนายน ค.ศ. 1988
ทันทีที่พระสงค์ผู้เผยแพร่ศาสนาชาวปอตุเกสได้ค้นพบประเทศเวียตนามแล้ว ศาสนาคาทอลิกก็ได้แพร่เข้าไป ในเวียตนามในปี ค.ศ. 1533 โดยนักบวชชื่อ อีหยา (คาดว่าเป็นนักบวชชาวยุโรป) ระหว่างเดินทางไปประเทศจีน ท่านได้แวะพักที่เวียตนามเป็นเวลา 2 ปี พร้อมกับนักบวชท่านอื่นๆ ได้ร่วมกันทำงานอย่างยากลำบากเป็นเวลาหลาย สิบปีในผืนแผ่นดินที่น้อยคนนักจะเดินทางมา จนกระทั่งปี ค.ศ. 1615 บาทหลวงคณะเยซูอิตได้เปิดสำนักเผยแพร่ ศาสนาขึ้นเป็นแห่งแรกที่จังหวัดดานัง ซึ่งประกอบด้วยคุณพ่อ ฟรันซิสโก บูโยมี (Francisco Buzomi) (ชาวอิตาลี) และคุณพ่อ ดีเอโก กาวาโล (Dieogo Cavalho) (ชาวปอร์ตุเกต) คุณพ่อสององค์นี้เป็นผู้ดูแลคริสตชนชาวญี่ปุ่น ที่ถูกข่มเหง บีบบังคับ และถูกขับออกจากประเทศญี่ปุ่นพร้อมกัน
คุณพ่อ Alexandre de Rhode (1591-1660) คณะเยซูอิตซึ่งถือว่าเป็นผู้เผยแพร่ศาสนาของเวียตนามจนถึงปี ค.ศ. 1624 และในปี ค.ศ. 1625 ท่านได้เดินทางไปเผยแพร่ที่ฮานอย (ภาคเหนือของเวียตนาม) และได้ประสบผล สำเร็จอย่างไม่น่าเชื่อ โดยในปีแรกท่านทำการล้างบาปให้น้องสาวของกษัตริย์เวียตนาม และผู้ใหญ่อีก 1200 คน อีก 2 ปีต่อมาได้ล้างบาปอีก 5,500 คน จนกระทั้งปี ค.ศ. 1630 ท่านถูกเนรเทศออกจากเวียตนาม และมีคริสตชนคนหนึ่ง (ไม่ทราบชื่อ) ได้ถูกประหารชีวิตด้วยการตัดศีรษะเป็นคนแรกเพราะความเชื่อ บาทหลวง อาเลส ซังเดอร์โรดได้กลับเข้าเวียตนามอีกครั้งใน ปี ค.ศ. 1639 ณ สถานที่แห่งหนึ่ง โดยท่านได้รายงานว่ามีชาวคาทอลิกประมาณ 100,000 คน ต่อมาในปี ค.ศ. 1645 ท่านก็ถูกขับไล่ออกจากเวียตนามอีกครั้งหนึ่ง ท่านจึงเดินทางกลับไปยังประเทศฝรั่งเศสและก่อ ตั้งสมาคมเผยแพร่ศาสนาในต่างประเทศแห่งกรุงปารีส (มิชชั่นนารีปาริส) อาศัยจำนวนผู้เผยแพร่ศาสนาของคณะ มิชชั่นนารีดังกล่าว จึงมีการแพร่ขยายอย่างรวดเร็ว ในปี คศ.1658 เฉพาะในภาคเหนือของเวียตนาม มีคาทอลิกถึง 300,000 คน บ้านเณรแห่งแรกได้เปิดดำเนินการในปี ค.ศ. 1666 และคณะรักไม้กางเขนซึ่งเป็นคณะนักบวชหญิงก็ได้ รับการก่อตั้งขึ้นในปี ค.ศ. 1670
ถึงแม้จะมีผู้หันมานับถือศาสนามากยิ่งขึ้น แต่การเบียดเบียนปราบปรามศาสนาก็เกิดขึ้นอย่างประปรายจน กระทั้งปี ค.ศ. 1698 การปราบปราบได้ระเบิดขึ้นอย่างดุเดือดโหดเหี้ยมและต่อเนือง ในเวลาต่อมาโดยเฉพาะในปี คศ. 1712, 1723 และ 1750 มีคริสตชนอย่างน้อย 100,000 คน ในจำนวนนี้รวมทั้งคนแรกที่ได้รับการสถาปนาเป็นนัก บุญ (มีนามว่า GIL และ LEZINIANA ปี ค.ศ. 1745) เป็นมรณสักขี ต่อมาสถานการณ์ก็ได้สงบลงชั่วคราว ระยะหนึ่งเนื่องจากมีการเจรจาของสมณทูตและมีสนธิสัญญาในปี ค.ศ. 1787 ระหว่างรัฐบาลฝรั่งเศสกับผู้ที่กำลังจะ ขึ้นครองราชย์คือ เหวียน อัน ( Nguyen Anh ) ซึ่งได้รับการสนับสนุนช่วยเหลือทางด้านทหารของฝรั่งเศส
ปี ค.ศ. 1806 เหวียน อัน ได้ขึ้นครองราชย์ ใช้นามว่าจักรพรรดิ์ ยา ลอง ต่อมากษัตริย์ 2 องค์ที่สืบบรรลังก์ ต่อจากจักรพรรดิ์ ญา ลอง คือ ติง หม่าง และ ตึ ดึ้ก ได้ทำการปราบปรามอย่างรุนแรงและหนักยิ่งขึ้น ตั้งแต่ปี ค.ศ. 1820 จนถึงปี ค.ศ. 1841 โดยกษัตริย์มิงหม่างได้เนรเทศนักบวชต่างประเทศทั้งหมดออกจากเวียตนาม และ ออกคำสั่งให้คริสตชนเวียตนามต้องทิ้งศาสนาด้วยวิธีให้เดินก้าวข้ามไม้กางเขน หลังจากนั้นการปราบปรามก็ลดลง ระยะหนึ่ง จนกระทั่งปี ค.ศ. 1847 การปราบปรามศาสนา ก็เกิดขึ้นอีก เนื่องจากกษัตริย์เกิดความสงสัยว่าบรรดาพระสงฆ์ต่างประเทศและคริสตชน เวียตนามให้การสนับสนุนการก่อกบฎของเจ้าฟ้าชายองค์หนึ่ง คริสตชนทุกคนจึงถูกสักคำว่า "ต่า ด่าว" บนใบหน้า (Tà Đạo มีความหมายว่าศาสนาที่ผิดๆ เหลวไหล งมงาย)เป็นเหตุให้สามีภรรยาต้อง แยกจากกัน บุตรหลานต้องพลัดพรากจากบิดามารดา ในศตวรรษที่ 19 มีคริสตชนประมาณ 100,000 ถึง 300,000 คนถูกข่มเหงทำร้าย ในจำนวนนี้มีบุคคลที่ได้รับการสถาปนาเป็นนักบุญแล้วรวมอยู่ด้วย
เนื่องจากการถูกข่มเหงดังกล่าว จึงได้เกิดปฏิกริยาต่อต้านของคริสตชน ตามที่ได้บันทึกไว้คือการปกปิดซ่อน เร้นบรรดาพระสงฆ์ด้วยความกล้าหาญ ในระหว่างปี ค.ศ. 1857 ถึง 1862 มีคริสตชนประมาณ 5,000 คนเป็น มรณสักขี และมีพระสงฆ์นักบวชหญิงพื้นเมืองและคริสตชนประมาณ 40,000 คนถูกยึดทรัพย์สมบัติ และถูกเนรเทศ ออกจากถี่นที่พวกเขาดำรงชีพอยู่
ในปี ค.ศ. 1917 มี 2,078 กรณีในกลุ่มคนเหล่านี้ถูกหยิบยกขึ้นมาบรรยายชี้แจง และในปี ค.ศ. 1951 มีจำนวน 25 คนที่เป็นสัญลักษณ์ได้รับการสถาปนาเป็นบุญราศรี
ถึงแม้แฟ้มเอกสารส่วนใหญ่ของมรณสักขีจะถูกเผาทำลาย เหลือเอกสารอยู่เพียงของ 117 ท่านซึ่งในจำนวนนี้มี 96 ท่านเป็นเวียตนาม, 11 ท่านเป็นพระสงฆ์ชาวปอร์ตุเกตของคณะโดมีนิกัน และนักบวชฝรั่งเศส, 10 ท่านของมิช ชั่นนารีแห่งกรุงปารีสได้รับการสถาปนาเป็นนักบุญ และในจำนวน 117 ท่านนั้นมีพระสังฆราช 8 ท่าน , พระสงฆ์ 50 ท่าน (แบ่งเป็นพระสงฆ์คณะโดมีนิกัน 15 ท่าน , มิชชั่นนารีปารีส 8 ท่าน , พระสงฆ์พื้นเมือง 27 ท่าน) , เณร 1 ท่านและฆราวาส 58 ท่าน (9 ท่านเป็นฆาราวาสถวายตัวรับใช้พระเจ้าในคณะโดมีนิกัน และ 17 ท่านเป็นครูสอนคำสอน) ได้เป็นมรณสักขีที่จังหวัด บั๊ก ห่า (ภาคกลางและภาคใต้ของเวียตนาม) ซี่งส่วนใหญ่เสียชีวิตด้วยการถูกตัดศีรษะ (76 ท่าน) , 21 ท่านถูกรัดคอ , 9 ท่านเสียชีวิตเพราะถูกซ้อม , 6 ท่านถูกเผาทั้งเป็นและ 5 ท่านถูกฉีกร่างกาย
บรรดานักบุญมรณสักขีเหล่านี้ได้รับการสถาปนาเป็นบุญราศรีใน 4 รุ่นด้วยกันคือ 64 ท่าน ในปี ค.ศ. 1900 โดยพระสันตะปาปาเลโอที่ 8 , จำนวน 8 ท่าน ปี ค.ศ. 1906 โดยพระสันตะปาปา ปีโอที่ 10 (ทั้งหมดเป็นพระสงฆ์ คณะโดมีนีกัน), 20 ท่าน ปี ค.ศ. 1909 โดยพระสันตะปาปาปีโอที่ 10 เช่นเดียวกัน และ 25 ท่านในปี ค.ศ. 1951 โดยพระสันตะปาปาปีโอที่ 12
ขอบคุณพ่อมากครับ
